Chapter 07 atithidevo bhav Solutions
05/11/2024Chapter 9 yo janati sah panditah: Solutions
05/11/2024Chapter 8 buddhi sarvaarthasaadhika Solutions
NCERT Solutions
वयम् अभ्यासं कुर्मः
प्रश्न 1. पाठस्य आधारेण अधोलिखितानां प्रश्नानाम् उत्तराणि एकपदेन लिखन्तु ।
(क) सरोवरस्य तीरे सुकोमलभूमौ बिलेषु के निवसन्ति ?
उत्तरम्: शशका:
(ख) केषां परिभ्रमणेन शशकाः क्षतविक्षताः मृताः च भवन्ति ?
उत्तरम्: गजानां
(ग) शशकराजः कस्य समीपं गच्छति?
उत्तरम्: गजराजस्य
(घ) के स्वमतं प्रकाशयन्ति ?
उत्तरम्: शशका:
(ङ) कः चन्द्रं नमति ?
उत्तरम्: गजराजः
(च) के सुखेन तिष्ठन्ति ?
उत्तरम्: शशका:
प्रश्न 2. पूर्णवाक्येन उत्तराणि लिखन्तु ।
(क) चन्द्रः कदा प्रसन्नः भवति ?
उत्तरम्: यदा शशका: जीवन्ति तदा एव चन्द्रः प्रसन्नः भवति ।
(ख) सायङ्काले केषां सभा भवति ?
उत्तरम्: सायङ्काले शशकानां सभा भवति ।
(ग) शशकाः किमर्थम् उपायं चिन्तयन्ति ?
उत्तरम्: शशकाः स्वरक्षार्थम् उपायं चिन्तयन्ति ।
(घ) चन्द्रः केन नाम्ना प्रसिद्धः अस्ति ?
उत्तरम्: चन्द्रः ‘शशाङ्कः’ इति नाम्ना प्रसिद्धः अस्ति ।
(ङ) “आम्, चन्द्रस्य दर्शनाय आवाम् अधुना एव सरोवरं प्रति चलाव:” इति कः कथयति ?
उत्तरम्: “आम्, चन्द्रस्य दर्शनाय आवाम् अधुना एवं सरोवरं प्रति चलावः । ” इति शशकः कथयति ।
प्रश्न 3. पाठस्य आधारेण पट्टिकातः क्रियापदानि चित्वा वाक्यानि पूरयन्तु ।
(क) किं चन्द्रः सरोवरे ________ ।
उत्तरम्: तिष्ठति
(ख) सर्वे शशका: उपाय ________ ।
उत्तरम्: चिन्तयन्ति
(ग) सायंकाले शशकानां सभा ________ ।
उत्तरम्: भवति
(घ) शशकाः सरोवरस्य तीरे ________ ।
उत्तरम्: निवसन्ति
(ङ) सः गजराजं ________ ।
उत्तरम्: कथयति
प्रश्न 4. उदाहरणानुसारं निम्नलिखितानां पदानां वचनं पुरुषं च लिखन्तु ।
उत्तरम्:
प्रश्न 5. उदाहरणानुसारं समुचितैः क्रियापदैः रिक्तस्थानान पूरयन्तु।
उत्तरम्:
प्रश्न 6. चित्रस्य आधारेण पञ्च वाक्यानि लिखन्तु ।
(क) _________
(ख) _________
(ग) _________
(घ) _________
(ङ) _________
उत्तरम्:
(क) एतत् चित्रम् उपवनस्य अस्ति।
(ख) एष: वृक्ष: सेवफलस्य अस्ति ।
(ग) वृक्षस्य अधः सेवफलानि सन्ति ।
(घ) सेवफलानि खादित्वा बालकाः प्रसन्नाः भवन्ति ।
(ङ) सेवफलस्य वर्णः रक्तः अस्ति ।
प्रश्न 7. अधोलिखितानां पर्यायपदानां मेलनं कृत्वा रिक्तस्थानानि पूरयन्तु ।
उत्तरम्:
(क) गजः – हस्ती
(ख) पदम् – चरण:
(ग) चन्द्रः – शशाङ्क:
(घ) सरोवर: – जलाशय:
(ङ) प्रजा – जनता
प्रश्न 8. परियोजनाकार्यम – पाठे पठितानां धातुरूपाणां संग्रहणं कुर्वन्तु । तेषां पुरुषं वचनं च लिखन्तु ।
उत्तरम्:
